Eins og allir vita er heimurinn um margt frjálslyndari í dag en áður. Þekkt er að ýmsir listamenn voru neyddir til að ritskoða verk sín áður en til útgáfu kom. Þetta var auðvitað líka svo innan ljóðlistarinnar.
Hér er vettvangur til að draga fram í dagsljósið kveðskap eins og hann átti að vera.
Allir þekkja:
Yfir kaldan eyðisand
Einn um nótt ég sveima
Nú er horfið Norðurland
Nú á ég hvergi heima.
En upprunalega var þetta:
Yfir kaldan eyðisand
einn um nótt ég sveima
Köldum lærum hitar hland
en hundinum ég "bleima".
Ég legg til að Bagglýtingar komi með fleiri dæmi.
Líklega réði hómóphóbia landsmanna því að eftirfarandi texta var breytt í þetta:
Kátir voru karlar
á kútter Haraldi
til fiskiveiða fóru
frá Akranesi.
Og allir komu þeir aftur
og enginn þeirra dó.
Af ánægju út að eyrum
hver einasta kerling hló.
Úr þessu:
Kátir voru karlar
á kútter Sókrates
til fiskiveiða fóru
flúðu Akranes.
Og aldrei komu þeir aftur
því athvarf fundu þá
í Danmörku giftist allt gengið
gáfust upp kerlingum á.
Heilræðavísur Hallgríms voru svona:
Ungum er það allra best,
að óttast Guð, sinn herra,
þeim mun viskan veitast mest,
og virðing aldrei þverra.
Hafðu hvorki háð né spott,
hugsa um ræðu mína,
elska Guð og gjörðu gott,
geym vel æru þína.
Foreldrum þínum þéna´ af dyggð,
það má gæfu veita,
varast þeim að veita styggð,
viljir þú gott barn heita.
Hugsa um það helst og fremst,
sem heiðurinn má næra.
Aldrei sá til æru kemst,
sem ekkert gott vill læra.
Lærður er í lyndi glaður,
lof ber hann hjá þjóðum.
Hinn er ei nema hálfur maður,
sem hafnar siðum góðum.
Oft er sá í orðum nýtur,
sem iðkar menntun kæra,
en þursinn heimskur þegja hlýtur,
sem þrjóskast við að læra.
Vertu dyggur, trúr og tryggur,
tungu geymdu þína,
við engan styggur né í orðum hryggur,
athuga ræðu mína.
Lítillátur, ljúfur og kátur,
leik þér ei úr máta.
Varast spjátur, hæðni, hlátur;
heimskir menn sig státa.
Víst ávallt þeim vana halt:
vinna, lesa, iðja,
umfram allt þó ætíð skalt
elska guð og biðja.
Líklega áttu þær að vera svona:
Ungum er það allra best,
að óttast Guð, sinn herra,
farð'ei uppá feitan hest,
fróun er það perra
Hafðu hvorki háð né spott,
hugsa um ræðu mína,
stúlkur eig'að stunda tott,
standið veldur pína.
Foreldrum þínum þéna´ af dyggð,
það má gæfu veita,
í bóli meyja færðu fryggð,
fullar viltu bleyta.
Hugsa um það helst og fremst,
sem heiðurinn má næra.
góður vert ef graður kemst,
með göndul milli læra.
Lærður er í lyndi glaður,
lof ber hann hjá þjóðum.
meyjar brjóstin gríptu graður,
og gáðu vel að hljóðum.
Oft er sá í orðum nýtur,
sem iðkar menntun kæra,
ríddu uns þú rúmið brýtur,
og rakinn mun þig æra.
Vertu dyggur, trúr og tryggur,
tungu geymdu þína,
snjall ei hryggur, snoppu tyggur,
og snípinn klappar fína.
Lítillátur, ljúfur og kátur,
leik þér ei úr máta.
varast hlátur er sleypt fer slátur
úr slíðri dettur, gáta.
Víst ávallt þeim vana halt:
vinna, lesa, iðja,
umfram allt þó ætíð skalt
elska skuð og biðja.