Af hverju ættu hinir hlutirnir að stoppa, bara af því að sá síðasti nær ljóshraða?
Ég hélt einmitt að tíminn stoppaði fyrir utan þann hlut sem er á ljóshraða. Og ef hinir hlutarnir væru stopp... jah, þá giskaði ég á að þessi eini hlutur væri í raun að ferðast á ljóshraða án aðstoðar frá hinum hlutunum. En auðvitað er hann Einstein vinur minn löngu búinn að leggja fram kenningar sem mæla á móti öllu svonalöguðu.
-
Það er rétt, eins og ég hef nefnt hér, að tíminn stoppar fyrir hlut sem fer með ljóshraða, miðað við kyrrstæðan hlut. Það var meira að segja Einstein sjálfur sem sýndi fram á þetta - þetta er óhjækvæmileg afleiðing af afstæðiskenningunni.
Eftir því sem hlutur fer hraðar, þeim mun hægar líður tíminn hjá honum, miðað við tímann hjá kyrrstæðum hlutum, eða hlutum á minni hraða. Einfaldast er líklega að orða þetta svona:
Tíminn líður mismunandi hratt milli hluta, í hlutfalli við afstæðan hraða þeirra.
Samt sem áður ber að hafa í huga að fyrir hverjum hlut sem er líður tíminn alltaf jafn hratt. Þó þú ferðist mjög hratt, þá líður tími þinn ekkert hægar fyrir þér. Hraðamunur brenglar einungis muninn á milli tíma. Ef þú ferð til dæmis á hálfum ljóshraða, á meðan jörðin er kyrr, þá samkvæmt formúlu Einsteins líður þinn tími 75% jafnhratt og jarðartíminn. Þannig að ef þú gerir þetta í 45 mínútur (sem eru þá 45 mínútur fyrir þér), þá mun klukkutími hafa liðið á jörðinni þegar þú kemur til baka.
Afleiðingar afstæðiskenningarnar eru vissulega stórskrýtnar, en þær eru engu að síður mælanleg staðreynd. Til dæmis hafa verið gerðar tilraunir með hárnákvæmar, samtstilltar atómklukkur, þar sem önnur er kyrr á jörðinni, og hin er send í flugferð í hraðskreiðri flugvél. Tímamismunirinn er þá mælanlegur og í fullu samræmi við kenninguna.
Það er rétt, eins og ég hef nefnt hér, að tíminn stoppar fyrir hlut sem fer með ljóshraða, miðað við kyrrstæðan hlut. Það var meira að segja Einstein sjálfur sem sýndi fram á þetta - þetta er óhjækvæmileg afleiðing af afstæðiskenningunni.
Eftir því sem hlutur fer hraðar, þeim mun hægar líður tíminn hjá honum, miðað við tímann hjá kyrrstæðum hlutum, eða hlutum á minni hraða. Einfaldast er líklega að orða þetta svona:
Tíminn líður mismunandi hratt milli hluta, í hlutfalli við afstæðan hraða þeirra.
Samt sem áður ber að hafa í huga að fyrir hverjum hlut sem er líður tíminn alltaf jafn hratt. Þó þú ferðist mjög hratt, þá líður tími þinn ekkert hægar fyrir þér. Hraðamunur brenglar einungis muninn á milli tíma. Ef þú ferð til dæmis á hálfum ljóshraða, á meðan jörðin er kyrr, þá samkvæmt formúlu Einsteins líður þinn tími 75% jafnhratt og jarðartíminn. Þannig að ef þú gerir þetta í 45 mínútur (sem eru þá 45 mínútur fyrir þér), þá mun klukkutími hafa liðið á jörðinni þegar þú kemur til baka.
Afleiðingar afstæðiskenningarnar eru vissulega stórskrýtnar, en þær eru engu að síður mælanleg staðreynd. Til dæmis hafa verið gerðar tilraunir með hárnákvæmar, samtstilltar atómklukkur, þar sem önnur er kyrr á jörðinni, og hin er send í flugferð í hraðskreiðri flugvél. Tímamismunirinn er þá mælanlegur og í fullu samræmi við kenninguna.
Flínar nördalega
Næst mun ég halda fyrirlestur um hvernig á að halda hárinu klepruðu, og hvernig forðast skal að vera laminn í leikfimi.
Hvað merkir sögnin að "flína"?
Annars hvað varðar ljóshraða.. er þá ekki allt dimmt?
Þ.e. ef maður ferðast hraðar en ljósið, nær ljósið í raun aldrei til manns...
Nei, svo ætti eigi að vera, þ.e. ljós sem kemur á móti þér nær til augna þinna og þ.a.l. sérð þú það.
Hvað merkir sögnin að "flína"?
Það mun vera samheiti yfir að 'glotta' eftir því sem ég best veit.
Aðeins ef þú kemur með botn við upphaflega spurningu þráðarins. Sá sem það getur fær að blása í þokulúðurinn.
Halló,
Það sem mér finnst að stórlega þyrfti að gerast á ljóshraða er ekki ferðalag milli hnatta sem ég er að rífast við í dag um við einn af ykkur, heldur bætt kjör aldraðra og öryrkja á Íslandi. Það er hægt fyrir nánast hverja ríkisstjórn að finna einhvern sem er með hótanir eða brýst í tölvukerfi á ljóshraða og koma honum í fangelsi á broti úr ljóshraðasekúndubroti. En þegar á að fara að gera eitthvað í málefnum aldraðra og öryrkja á Íslandi eða vernda náttúruna, þá erum við komin í það þegar menn tala um hversu miklar vegalengdir eru milli stjarnkerfa í geimnum og að það taki milljón ár að komast frá þessu sólkerfi til þess næsta.
M.ö.o. það sem vantar stórlega varðandi ljóshraðabreytingar er breytingar á Alþingi og í þjóðfélaginu hér. Það er nefnilega málið varðandi ljóshraðann. En svo spyr ég sjálfann mig hvort að ljóshraðinn muni einhvern tímann komast að því sjálfur að hann hafi takmörk eða sé ótakmarkaður - hvað gerist þá?
kær kveðja,
Ásgeir,
Halló,
Það sem mér finnst að stórlega þyrfti að gerast á ljóshraða er ekki ferðalag milli hnatta sem ég er að rífast við í dag um við einn af ykkur, heldur bætt kjör aldraðra og öryrkja á Íslandi. Það er hægt fyrir nánast hverja ríkisstjórn að finna einhvern sem er með hótanir eða brýst í tölvukerfi á ljóshraða og koma honum í fangelsi á broti úr ljóshraðasekúndubroti. En þegar á að fara að gera eitthvað í málefnum aldraðra og öryrkja á Íslandi eða vernda náttúruna, þá erum við komin í það þegar menn tala um hversu miklar vegalengdir eru milli stjarnkerfa í geimnum og að það taki milljón ár að komast frá þessu sólkerfi til þess næsta.
M.ö.o. það sem vantar stórlega varðandi ljóshraðabreytingar er breytingar á Alþingi og í þjóðfélaginu hér. Það er nefnilega málið varðandi ljóshraðann. En svo spyr ég sjálfann mig hvort að ljóshraðinn muni einhvern tímann komast að því sjálfur að hann hafi takmörk eða sé ótakmarkaður - hvað gerist þá?
kær kveðja,
Ásgeir,
Svarar á hljóðhraða Ljóshraðinn er ekki eins illur og þú heldur, hann er vinur minn...
Hver er að segja að hraði sem þekkir ekki sjálfann sig sé illur? Ef hann þekkti sjálfann sig,þ.e. ljóshraðinn, þyrfti hann þá nokkuð að vera illur? Ef hann gæti talað, hvað heldurðu að yrði það fyrsta sem hann myndi segja?
kveðja,
I may be slow but I'm still ahead of you kannski ?