Hvað er að sjá þig barn? sagði móðir mín eitt sinn við mig eftir að ég komst við illan leik til jarðar, skaðbrunninn eftir að hafa runnið á rassinum niður gufuhvolfið, næstum drukknaður í Kyrrahafinu. Þá kom hviss! sem ég mun aldrei gleyma, frískandi og ógnvekjandi í senn. Mannbjörg varð en það er ekki efni þessa pistlings.

Hvað er að sjá þig? sagði hún og frá þeirri stundu hefur spurningin leitað á mig, aukið þungann með hverju ljósárinu og grafið um sig í hug mér sem svarthol.

Hvað er að sjá? Vissulega eru augun fullkomin tæki, þau meta form og fjarlægðir fái þau til þess ljós en þegar því sleppir fyllir hugurinn í eyðurnar. Sjónskynið getur stundum veitt villandi eða öldungis rangar upplýsingar. Hvernig veit maður hvort er hvað?

Hvað er að? kann einhver að spyrja. Jú, vandinn er sá að ef hugurinn fyllir upp í myndina, líkt og sannað þykir með sjónhverfingum ýmsum, hvað sér maður þá? Hve mikið af því sem maður þykist sjá er hugarburður og hvernig er hægt að mæla það? Ekki með augunum, svo mikið er víst.

Hvað er? mætti eins spyrja. Er þetta rýtingur sem ég held á? Hvernig lítur rýtingur út í raun og veru? Að hve miklu leyti er rýtingurinn verk járnsmiðs og að hve miklu leyti hugarsmíð? Getur hugsast að það sem ég sé sé ekki það sem ég sé? Sé svo ...

Hvað?